پست توزیع و ترانس توزیع
کار پست های توزیع تحویل توان از خطوط انتقال و تحویل آن به سیستم های توزیع کوچک تر است. از لحاظ ایمنی و همینطور اقتصادی ، نمیشود مصرف کننده ها را به طور مستقیم به شبکه انتقال متصل کرد، از بهترین راه ها پست جایگزین است. این پست مقدار ولتاژ را برای مصرف کنندگان تنظیم میکند. در هر کشوری استاندارد ولتاژ خودش وجود دارد و طبق همان ولتاژ خودشان را تنظیم میکنند.یکی دیگر از کارهای این پست ها ایزوله کردن شبکه و توزیع آن است این کار باعث کاهش درصد خطا میشود.
پست های توزیع از سه بخش کلی تشکیل میشوند:
تجهیزات فشار متوسط
تجهیزات فشار ضعیف
برای نصب این پست ها دیاگرام‌های مختلفی مانند ساختمان، محل قرارگیری تجهیزات، مدار قدرت به صورت تک‌خطی، درگاه‌های ورودی و خروجی کابل‌ها، سیستم‌های حفاظت ترانسفورماتور، ارت حفاظتی و الکتریکی، روشنایی، تهویه، نمای ظاهری تابلوها و … استفاده میشود.
پست های توزیع به دو دسته تقسیم میشوند: پست توزیع زمینی، پست توزیع هوایی
پست توزیع زمینی:
پست توزیع زمینی با دو سلول طراحی می شود. سلول اول، جهت حفاظت در برابر اتصال کوتاه و اضافه بار استفاده میشود. سلول دوم که در آن، ۲ یا ۳ ترانسفورماتور ولتاژ با خروجی ۱۰۰ یا ۱۱۰ ولت (ولتاژ خط) تعبیه می شود و آن را سلول اندازه گیری مینامند. پست های زیر زمینی استفاده از فضای فوقانی آن به منظور احداث فضای سبز و آبنما ممنوع است.
پست توزیع به 6 دسته تقسیم بندی میشود
پست عمومی برق:
پست عمومی برق برای برق رسانی به کاربران خانگی، تجاری و ... استفاده میشود. این پست ها تخمین زده شده که کمتر از 250 کیلووات به کاربران ذکر شده برق رسانی میکند.
پست اختصاصی برق:
ولتاژاولیه جه واگذاری انشعاب برق بیشتر از 250 کیلووات است که کار پست اختصاصی برق است. بر روی این پست ها لوازمی که مخصوص اندازه گیری هستند نصب میشود که شامل ترانس جریان، ترانس ولتاژ و کنتور اکتیو و راکتیو است.
پست عمومی – اختصاصی برق:
این پست در دو قسمت به بخش مجزا ساخته میشود. یک بخش برای تامین مصارف عمومی و بخش دیگر برای تامین ولتاژ اولیه مشترکان طراحی میشود. درواقع ترکیبی از پست عمومی و پست اختصاصی است.
پست پاساژ:
اگر فاصله محل مصرف از محل تحویل برق زیاد باشد، ترانسفورماتور اختصاصی در محلی نزدیک به محل مصرف نصب می شود که به آن، پست پاساژ گفته می شود.
پست تقسیم برق:
در این پست یک یا چند فیدر ۲۰ کیلوولت،به چندین انشعاب ۲۰ کیلوولت تقسیم می شود. ابعاد آن متغیر است با توجه به مکان قرار گیری.
پست های برق پیش ساخته ای فشرده :
این پست ها به اسانی قابل حمل بوده و زمان بهره برداری آن خیلی کوتاه است. سادگی و ایمنی در راه اندازی آن از خصوصیات دیگر این نوع پست ها محسوب می شود. این پست ها در ظرفیت های 50-250، 315-500 و 630-800 کیلوولت آمپر، به صورت حلقوی با ترانسفورماتور خشک یا هرمتیک وجود دارد.
پست توزیع هوایی:
نسبت به پست های زمینی ارزان تر تمام می شوند و این قیمت به دلیل این است که فضای کمی را اشغال میکند، و لوازمی مانند سکسیونر و دژنکتور و.. ندارد. در این پست ها حداکثر تا ظرفیت ۵۰۰ کیلوولت آمپر ساخته می شوند. برای بهره بردن از ظرفیت های بالاتر باید از پست های زمینی استفاده کرد. در طول یک انشعاب استفاده از این ترکیب (پست زمینی، هوایی) ممنوع است.
ترانس های توزیع
در ایران ترانس توزیع ولتاژ ۲۰ کیلوولت و در برخی نقاط ۳۳ کیلوولت را به ولتاژ ۴۰۰ ولت تبدیل می کنند. از این سطح ولتاژ برای مصارف خانگی، تجاری و صنعتی و کارگاهی استفاده می شود.
ترانسفورماتور توزیع هوایی و زمینی
در ترانسفورماتور توزیع هوایی ظرفیت نصب تا ۳۱۵ کیلوولت آمپر را به کار می برند. این ترانسفورماتورها در قدرت های ۱۵ ، ۲۵ ، ۵۰، ۷۵، ۱۰۰، ۱۲۵، ۱۶۰ ، ۲۰۰ و ۲۵۰ کیلوولت آمپر نیز کار میکنند. ا قدرت بیشتر از ۳۱۵ کیلوولت آمپر به صورت زمینی به کار رفته و در قدرت های نصب ۴۰۰،۵۰۰،۶۳۰،۸۰۰،۱۲۵۰،۱۶۰۰ و ۲۰۰۰ کیلوولت آمپر استفاده می شوند این ترانس ها در پست های توزیع به کار میروند.
انواع ترانس توزیع
ترانس خشک:
در این ترانس ها از عایق های رزینی یا سیلیکونی برای هسته و سیم پیچ ها استفاده میشود. کاربرد این نوع ترانسفورماتورها در مکان هایی است که موضوع آتش سوزی بسیار حساس باشد. ترانسفورماتورهای توزیع خشک به سه دسته نوع تهویه ای، نوع غیر تهویه ای و نوع درزگیری شده دسته بندی میشوند که در داخل اتاق یا محیط های بیرون قابل استفاده هستند.
ترانس روغنی:
هسته و سیم پیچ های این ترانس داخل روغن قرار می گیرند. کاربرد این ترانسفورماتورها بسیار زیاد است اما در مکان های خطرناک که امکان اتش سوزی دارد کاربرد ندارد چرا که روغن ترانسفورماتور اشتعالزا است.
ترانس هرمتیک:
هرمتیک دارای سه سیم پیچ اولیه ی مثلث و سه سیم پیچ ثانویه ستاره هستند. در این نوع ترانسفورماتور، منبع انبساطی وجود ندارد و هیچ ارتباطی میان روغن داخل آن و هوای خارج وجود ندارد. نیاز به تعویض روغن، کاهش مراقبت و نگهداری از آنها، کاهش فرسودگی مواد عایقی به علت قطع ارتباط با هوا، نیاز نداشتن به برخی تجهیزات و کاهش ارتفاع به علت حذف منبع انبساط از ویژگی های این ترانسفورماتورها است.
سه نوع ترانسفورماتور توزیع هرمتیک:
· ترانس هرمتیک با بالشتک گازی
· ترانس هرمتیک با محفظه یا دیافراگم لاستیکی
· ترانس هرمتیک با پرۀ قابل ارتجاع
ترانس آمورفوس:
مانند ترانسفورماتورهای توزیع معمولی هستند اما هسته آنها با آلیاژی که جنس آهن آمورفوس است ساخته می شود. که تلفات هسته تا میزان ٪۸ در مقایسه با هسته های معمولی می شودکم میشود.
منابع: