وزارت نیرو

 از مهمترین وزارت خانه های مهم اقتصادی دولت که جهت تأمین آب و برق موردنیاز کشور انجام فعالیت نموده وزارت نیرو می باشد که در ۲۲ اسفند ۱۳۴۲ تحت عنوان «وزارت آب و برق» تأسیس شد. میزان اعتبارات سالیانه ای که این وزارت خانه دریافت می کند چند برابر دیگر وزارت خانه های کشور به شمار می آید. یکی از مهم ترین اهداف وزارت نیرو را می توان حفاظت، نگهداری، بهره برداری و بهبود کمی و کیفی منابع آب های سطحی و زیرزمینی نیز بر شمرد. نیروگاههای سوخت فسیلی، نیروگاههای برق آبی، نیروگاه های هسته ای و تولید برق هسته ای، تولید برق با انرژی های تجدیدپذیر از جمله مهمترین موارد تولید برق در کشور های مختلف دنیا به شمار می آید.

یکی از بزرگترین معذلات شرکت برق در کشور ما مصرف بی رویه آن علی الخصوص در فصل تابستان به شمار می آید. طبق آمارهای ارائه شده شرکت برق،کشور ایران سه برابر متوسط مصرف برق جهانی از این نیروی گرانبها استفاده می کند که با پیش بینی های انجام شده از شرکت برق نهایتاً صد سال دیگر بتوانیم از این انرژی‌های تجدیدناپذیر (گاز و گازوییل که در نیروگاه به عنوان سوخت استفاده می‌شوند) برق تولید شود.

باید بدانیم که سوخت فسیلی، یک منبع تمام شدنیست و استفاده از این منبع گرانبها برای تولید و استخراج برق مورد نیاز کشور بی نهایت نخواهد بود. تقریباً یک قرن پیش، کشورهای توسعه یافته‌ای مانند آمریکا به فکر استفاده از منابع تجدیدپذیر برای تولید برق افتادند؛ خبر نسبتاً خوب اینکه کشور ما  هم حدوداً 20 سالیست که با تاسیس نیروگاه‌های برق‎آبی (حدود 80 نیروگاه که البته همه فعال نیستند!)، هیدروژنی، هسته‌ای، زمین‌گرمایی، زیست‎گازیا بیوگاز، زباله‌خشک و در این زمینه فعالیت نموده و برق مورد نیاز کشور را نیز تولید می کنند. اصلاح تعرفه ها با هدف کاهش مصرف برق مشترکین پرمصرف همچنین اجبار به کاهش 30 درصدی بار صنایع بالای یک مگاوات با تغییر در ساعت کاری شهرک های صنعتی را می توان طرح های از سم شرکت توانیر برای کاهش سرانه مصرف برق کشور بر شمرد. بعلاوه طرح جایگزین کردن 10 میلیون لامپ فلوئوروسنت در شهر های گرمسیری با لامپ های ال ای دی نیز در کاهش مصرف برق نیز بی تاثیر نبوده است و می توان نمونه ای از انواع طرح های عملی وزارت خانه برای کاهش مصرف برق بر شمرد.

ایجاد شرکت های برق منطقه ای

با تصویب قانون ایجاد وزارت آب و برق، این وزارت موظف به تشکیل شرکتهای برق منطقه ای جهت اجرای طرح های برق رسانی به سراسر کشور شده است. پس از ایجاد «سازمان انرژی اتمی ایران»،  قرارشد وظیفه  مطالعه و به کار گیری سایر انرژی های تجدید پذیر به وزارت آب و برق داده شود و به همین دلیل مقدمات تشکیل وزارت نیرو برای انجام کلیه امور مربوط به آب وبرق و انرژی های تجدیدپذیر به وجود آمد.  با وقوع انقلاب اسلامی ایران وتشکیل «شواری انقلاب جمهوری اسلامی ایران» ، با تصویب لایحه قانونی راجع به تغییرات وظایف وزارت نیرو مصوب بیست و یکم تیرماه 1359 بخشی از وظایف وزارت نیرو به سایرسازمان ها یا وزارت خانه ها منتقل شد. براساس این لایحه تامین و توزیع آب آشامیدنی شهرها به استانداری و شهرداری ها منتقل شد. ادارات آبیاری و تشکیلات مربوط به آنها نیز به وزارت کشاورزی و عمران روستایی واگذار شد. بدین ترتیب یک بار دیگر وظایف وزارت نیرو دست خوش تغییر وتحول شد.

به طور کل وزارت نيرو در بخش‌های برق و انرژي عهده ‌دار سياست‌گذاری و برنامه‌ريزی كلان انرژی و ايجاد تعادل بين عرضه و تقاضای برق و حفظ كيفيت آن در راستای توسعه پايدار و امنيت عرضه انرژی کشور می ‌باشد.

وزارت نيرو در اين بخش با سياست‌گذاری، برنامه‌ريزي، سازماندهي، هدايت، نظارت، تدوين ضوابط و مقررات و لوايح مرتبط، بسترهاي لازم را براي ايجاد هماهنگي بين نقش‌آفرينان، فعاليت بخش‌هاي خصوصي، تعاوني و عمومي را در تمامي عرصه‌ها فراهم نموده و با حمايت از بهينه‌سازي مصرف، رونق ‌بخشي به فضای کسب و کار در عرصه ملی و فراملي بخش برق و انرژی، حقوق کليه ذينفعان خود شامل آحاد جامعه، بخش‌ های صنعت، کشاورزی، خدمات، دولت و نهاد های قانونگذار را رعايت می ‌کند.

وزارت نيرو در اين بخش با ارتقاء بهره‌وری و بهره‌گيری از فناوری ‌های نوين، سازگار با محيط ‌زيست و متناسب با زيرساخت ‌های حال و آينده و توسعه مشارکت و بهره‌وری منابع انساني متخصص و خلاق به‌عنوان ارزشمند ترين دارايی، نقشی مؤثر در رفاه اجتماعی و تبادل برق با کشورهای منطقه ايفا نموده و در راستای کاهش شدت انرژی، افزايش خوداتكايی و توسعه کاربرد انرژی های تجديدپذير اقدام مي‌کند.

منابع:

ویکی پدیا